Βλαβερό το φως των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας - μέρος 1ο

Αφιέρωμα-φάκελος: το Φως στη Ζωή μας

Δεν πρέπει να χαθούν οι λάμπες πυρακτώσεως!

Επιστήμονες επισημαίνουν: βλάπτει τα μάτια και την υγεία μας το φως των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας .

Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως έπεσαν θύματα της μανίας "υπερθέρμανσης" -που δεν υφίσταται καν ως φαινόμενο- και έχει ήδη δρομολογηθεί η απόσυρση και απαγόρευση τους. Όμως το φως των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας επιβαρύνει την υγεία μας!

γράφει η Βίκυ Χρυσού

Μετά την είδηση σταδιακής απόσυρσης και απαγόρευσης των λαμπτήρων πυρακτώσεως με απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρχής γενομένης τον Ιανουάριο που μας πέρασε με την απόσυρση αυτής των 100W, οι καταναλωτές έσπευσαν να αγοράσουν τις τελευταίες διαθέσιμες λάμπες από τα ράφια των super market.

Στις 7 Ιανουαρίου 2009 η βρετανική εφημερίδα Daily Mail ανέφερε σε σχετικό άρθρο της:

"Εκατοντάδες μεγάλα super Market ξεπούλησαν τα αποθέματα τους σε λαμπτήρες πυρακτώσεως μετά από ένα κύμα αγορών πανικού."

Ποιος θα περίμενε μια τέτοια θερμή αντίδραση από έναν λαό που δεν συνηθίζει τέτοιου τύπου αντιδράσεις? Μπορεί να μην τις συνηθίζει για άλλα θέματα, αλλά όταν κάποιος πάει να εισβάλει απρόσκλητος και να περιορίσει τις προσωπικές ελευθερίες και επιλογές του μέσα στο "κάστρο" του, τότε σαφώς και αντιδρά άμεσα... Αντίθετα οι νομοταγείς γερμανόφωνοι λαοί, σύμφωνα με δημοσίευμα του περιοδικού ZeitenSchrift, σχεδόν δεν πληροφορήθηκαν καν το γεγονός πως πρόκειται να απαγορευτούν οι λάμπες πυρακτώσεως...

Στη χώρα μας, η πράξη έδειξε επίσης, πως άρχισαν να εξαφανίζονται οι λάμπες πυρακτώσεως από τα ράφια των super market -ειδικά όσων συνεργάζονται στενά και προβάλλονται ως "περιβαλλοντικά ευσυνείδητες επιχειρήσεις" από τις σελίδες "ενεργειακής σήμανσης" της Greenpeace, η οποία ηγείται θα λέγαμε της μανίας ενάντια στις λάμπες πυρακτώσεως...

Επιπλέον έγινε αρκετός λόγος μεν για την απαγόρευση, ιδίως στο διαδίκτυο, αλλά από την επικροτούσα πλευρά κυρίως... Την πλευρά δηλαδή που εκπροσωπεί την "επίσημη" γραμμή που μετρά την απαγόρευση στις "επιτυχίες" για τη "διάσωση του κλίματος". Αυτό δε που ενόχλησε περισσότερο τους σχολιαστές σχετικών άρθρων φαίνεται πως δεν είναι η ουσία του γεγονότος, αλλά ο τρόπος επιβολής του μέτρου με την "φασιστικού τύπου" απαγόρευση και περιορισμό της ελευθερίας του καταναλωτή...

Σίγουρα ποτέ και κανενός είδους απαγόρευση δεν βελτίωσε κάποιο πρόβλημα, αλλά εδώ πρόκειται για συστηματική μονόπλευρη παραπληροφόρηση και απόκρυψη των σοβαρότατων κινδύνων των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας, οι οποίοι επιβάλλονται "άνωθεν" και σε αυτό το σημείο θα ήθελα να σταθώ.

Σύμφωνα με σφυγμομετρήσεις, παρά την εκτεταμένη διαφήμιση και προβολή των λαμπτήρων εξοικονόμησης ενέργειας (ΛΕΕ), μέχρι σήμερα στην ΕΕ μόνο ο ένας στους επτά λαμπτήρες είναι ΛΕΕ. Ίσως γι΄αυτό πέρασαν πλέον σε πιο ... δραστικά μέτρα... για την σταδιακή επιβολή τους ως αποκλειστικό μέσο φωτισμού.

Βέβαια δεν είναι καθόλου περίεργο που οι καταναλωτές δεν προτιμούν τις ΛΕΕ καθώς το φως τους είναι ψυχρό και όχι θερμό και ευχάριστο όπως αυτό των λαμπτήρων πυρακτώσεως.

Η αιτία για τη διαφορά αυτή οφείλεται στο γεγονός, πως οι λάμπες πυρακτώσεως, όπως και το απλό κεράκι, εκπέμπουν ένα φυσικό φάσμα φωτός, το οποίο γνωρίζουμε και από τον ήλιο. Στο φυσικό αυτό φάσμα φωτός περιλαμβάνονται όλα τα μέρη του ορατού φωτός, γι΄αυτό και μιλάμε για φως πλήρους φάσματος. Αντίθετα οι λάμπες φθορισμού, στις οποίες συγκαταλέγονται και οι περισσότερες ΛΕΕ, εκπέμπουν μονάχα ξεκομμένες ακμές από το φάσμα ορατού φωτός. Αυτό εξηγεί τη δυσαρμονία και την ενόχληση που προκαλεί το φως τους. Σε σχετικές μετρήσεις δεν παρουσιάζεται μία ολοκληρωμένη αρμονική σειρά, αλλά μόνο μεμονωμένες ιδιαίτερα υψηλές συχνότητες φωτός. (βλέπε γραμμική απεικόνιση στη σχετική εικόνα)

Το ίδιο ισχύει και για κάθε λάμπα που χαρακτηρίζεται "πλήρους φάσματος", "θερμού φωτισμού", "τύπου ημέρας", ή "biolight", καθώς ο προσδιορισμός τους βασίζεται απλά και μόνο στη χρωματική απόχρωση του φωτός που εκπέμπουν, αλλά -σαν συχνότητες φωτός- δεν έχουν καμία σχέση με το φως του ήλιου.

Θα αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο γίνεται τόσος θόρυβος για το φωτισμό... Φτάνει να φέγγει αρκετά στο σκοτάδι και δεν μας ενδιαφέρει τόσο τι είδους φως δίνει η πηγή φωτισμού, θα έλεγε ίσως κάποιος...

Κάτι τέτοιο θα δήλωνε πιθανότατα μόνο όποιος δεν γνωρίζει -και σίγουρα θα είναι πολλοί δυστυχώς...- πως το φως αποτελεί βασική, ίσως τη βασικότερη, τροφή του οργανισμού μας! Αυτή είναι εκτίμηση της σχετικά νέας επιστήμης της "Φωτο-ιατρικής" και της "χρονο-βιολογίας", η οποία στηρίζεται σε βασικούς κανόνες της κβαντικής φυσικής.

Το φως καθορίζει όχι μόνο την ορμονική ισορροπία στον οργανισμό μας, αλλά και τη λειτουργία των κυττάρων μας. Ο λάθος φωτισμός σε λάθος χρονική στιγμή της ημέρας αποδιοργανώνει αυτές τις βασικές διαδικασίες της ζωής.

Το πόσο μεγάλες είναι οι βλάβες που προκαλούνται από τα φωτιστικά μέσα είναι δύσκολο να μετρηθούν, διότι ο οργανισμός μας διαθέτει μία δυνατότητα αδιάκοπης αναζωογόνησης και αποκατάστασης. Για να καθοριστεί λοιπόν έστω και κατά προσέγγιση η βλάβη, θα έπρεπε να γνωρίζουμε πόσο γρήγορα ξεπερνά και συνέρχεται ο κάθε οργανισμός ξεχωριστά από τέτοια επιβάρυνση. Πράγμα πρακτικά αδύνατο...

Περισσότερο ακόμη αδύνατο για την εποχή μας, όπου η ιατρική έχει πάψει να αποτελεί την "τέχνη της θεραπείας" και εργάζεται "αυστηρά επιστημονικά", δηλαδή με βάση τη φυσική... Σε αυτή τη σχέση αναφερόμενος είπε κάποτε ο ιδρυτής της ψυχοσωματικής ιατρικής, Thure von Uexkull:

"Οι φυσικοί από καιρό πιστεύουν και πάλι στην ύπαρξη του αγαθού Θεού- μόνο οι γιατροί συνεχίζουν να πιστεύουν στους φυσικούς."

Έτσι, όπως αναφέρει πρόσφατο άρθρο του περιοδικού zeitenSchrift, τις τοξικές επιδράσεις του φωτός μπορεί κανείς να διαβάσει μέσα από μελέτες που αναφέρονται σε κυτταρικές μελέτες ή επιδημιολογικές αναφορές. Ο γιατρός και φωτο-βιολόγος Andreas Wunsch, σε εκτενέστατη τοποθέτηση του οποίου θα αναφερθώ σε επόμενη ανάρτηση, προειδοποιεί χαρακτηριστικά:

"Το γεγονός πως οι μοντέρνοι πληθυσμοί ανθρώπων είναι εκτεθειμένοι κατά κύριο λόγο σε συνθήκες τεχνητού φωτισμού -στα αστικά κέντρα φτάνει μάλιστα το ποσοστό του 95% του χρόνου τους- θέτει κατά πρώτον το σοβαρό ερώτημα, εάν μπορεί κανείς να ισχυρίζεται (?) πως σε περιπτώσεις οργανικών βλαβών που σχετίζονται με την επίδραση του φωτός (φωτοευαισθησία...) είναι ο ήλιος ο κύριος παράγοντας πρόκλησης τους. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στον καρκίνο του δέρματος, κατά την ανάπτυξη του καταρράκτη και τον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας, -πάθηση από την οποία πάσχει πλέον το ένα τρίτο των ανθρώπων άνω των 65 στις ανεπτυγμένες χώρες."

Μολονότι το τεχνητό φως κυριαρχεί στη ζωή μας, η επίδραση του στην υγεία μας δεν είχε γίνει αντικείμενο συγκεκριμένης έρευνας μέχρι πρόσφατα.

Το γεγονός πως η ψυχή μας αντιδρά στην ποιότητα του φωτός αποδείχτηκε όμως σε σειρά ερευνών που έγιναν σε σχολικές αίθουσες δημοτικού σχολείου του Αμβούργου, όπου οι δάσκαλοι είχαν στη διάθεση τους σύστημα φωτισμού με ρυθμιζόμενη ένταση, αλλά και χρωματική απόχρωση του φωτός. Το ανοιχτόχρωμο, ψυχρό λευκό φως "ξύπναγε" τη νοητική δραστηριότητα των μαθητών, ενώ το κοκκινωπό χαμηλό φως τους ηρεμούσε.

Για ένα ολόκληρο χρόνο ερευνητές της πανεπιστημιακής κλινικής του Αμβούργου συνέκριναν τις επιδόσεις των μαθητών στις αίθουσες "δυναμικού φωτισμού", με αυτές των μαθητών σε αίθουσες με κλασικό φωτισμό. Αποτέλεσμα? Σε συνθήκες "δυναμικού φωτισμού" η ταχύτητα ανάγνωσης είχε αυξηθεί κατά 35%. Επιπλέον δεν επηρεάστηκε θετικά μόνο η συγκέντρωση και η προσοχή των μαθητών, με τη χρήση κατάλληλης επιλογής φωτισμού, αλλά μειώθηκε και το φαινόμενο της ενοχλητικής υπερκινητικότητας...

Το αφιέρωμα θα παρατεθεί σε αρκετές συνέχειες. Μείνετε συντονισμένοι για να γνωρίσετε κρυμμένες αλήθειες που αφορούν την υγεία και το Φως στη ζωή μας...

Εικόνες: περιοδικό ZeitenSchrift και google image search

Σημειώσεις:
 

 Jakob Johann von Uexküll, το 1903 via wikipedia -Ιδρυτής του ινστιτούτου περιβαλλοντικής έρευνας στη Γερμανία (Institut für Umweltforschung), και θεμελιωτής του όρου "περιβάλλον" στα πλαίσια του biosemiotics -πατέρας του Thure von Uexküll

Κλικ στην εικόνα-λογότυπο στο πλάϊ για μετάβαση στο κέντρο Ουξκουλ...

 

(συνεχίζεται...)